Welzijn Opvallend
Zomereczeem is een veelvoorkomend probleem bij paarden, vooral tijdens de warme maanden. Het is niet alleen vervelend voor het paard, maar ook voor de eigenaar. In dit artikel leggen we uit wat zomereczeem precies is, hoe je het kunt herkennen én wat je kunt doen om het te voorkomen of behandelen.
Wat is zomereczeem?
Zomereczeem, ook wel staart- en maneneczeem genoemd, is een allergische reactie op het speeksel van kleine mugjes: Culicoides, ook wel knutten genoemd. Deze mugjes zijn vooral actief bij warm en vochtig weer, meestal van april tot oktober. Sommige paarden reageren allergisch op de beet van deze insecten. Hun immuunsysteem slaat dan op hol, wat leidt tot hevige jeuk en huidproblemen.
Niet elk paard krijgt zomereczeem, maar bij paarden die er gevoelig voor zijn, kan het elk jaar terugkomen. Vooral IJslanders, Friezen, Shetlanders en sommige andere rassen lijken er vatbaarder voor te zijn.
Hoe herken je zomereczeem?
De eerste tekenen van zomereczeem zijn meestal milde jeuk aan de manenkam of staartbasis. Als je paard veel schuurt, krabt of met zijn staart zwiept zonder dat er vliegen zichtbaar zijn, kan dit een signaal zijn.
Andere symptomen zijn:
- Kale plekken op de manen en staart
- Korrels of schilfers op de huid
- Wondjes of korstjes door het schuren
- Verdikte huid op de aangetaste plekken
- Onrustig gedrag of gevoeligheid bij aanraking
Als zomereczeem niet op tijd wordt behandeld, kan de huid beschadigd raken en zelfs gaan ontsteken. Dat wil je natuurlijk voorkomen.
Wat kun je doen aan zomereczeem?
Er zijn verschillende manieren om zomereczeem te behandelen en de klachten te verlichten. Een combinatie van maatregelen werkt vaak het beste.
1. Bescherming tegen insecten
De beste manier om zomereczeem te voorkomen is het contact met mugjes te beperken. Dit kun je doen door:
- Een speciaal eczeemdeken te gebruiken die het hele lichaam bedekt
- Je paard binnen te houden tijdens zonsopgang en zonsondergang, als mugjes het actiefst zijn
- Horren of ventilatoren in de stal te plaatsen
- Gebruik te maken van een insectenwerend middel (spray of lotion)
Let op: niet alle sprays werken even goed bij elk paard. Probeer verschillende producten uit en kies wat het beste werkt voor jouw paard.
2. Jeuk verlichten
Heeft je paard al klachten? Dan is het belangrijk om de jeuk zo snel mogelijk te verlichten:
- Was de aangetaste plekken met een milde, verkoelende shampoo
- Gebruik een jeukstillende crème of zalf (bijvoorbeeld met aloë vera of calendula)
- Voorkom verder schuren door scherpe randen en ruwe oppervlakken te verwijderen
Raak de huid niet onnodig aan als deze open of geïrriteerd is. Schone handen en hygiënisch werken helpen ontstekingen te voorkomen.
3. Ondersteuning van binnenuit
Sommige paarden hebben baat bij ondersteuning van het immuunsysteem of de huid van binnenuit. Dit kan met:
- Omega-3 vetzuren (lijnzaadolie, visolie)
- Kruiden zoals brandnetel of spirulina
- Voedingssupplementen speciaal tegen zomereczeem
Overleg altijd met een dierenarts of voedingsdeskundige voordat je supplementen toevoegt aan het rantsoen.
4. Dierenarts inschakelen
Bij ernstige zomereczeem kan de dierenarts medicijnen voorschrijven, zoals:
- Ontstekingsremmers of corticosteroïden
- Antihistaminica om de allergische reactie te onderdrukken
- Antibiotica bij een secundaire infectie
Let op: deze middelen mogen niet zomaar gebruikt worden en zijn meestal alleen tijdelijk geschikt. Ze kunnen bijwerkingen hebben, dus altijd in overleg met een professional.
Preventie: beter dan genezen
Zomereczeem is lastig te genezen, maar wel goed te beheersen. Door vroeg in het seizoen te starten met beschermende maatregelen, kun je vaak voorkomen dat de klachten ernstig worden.
Een handige checklist:
- Start in maart/april al met bescherming
- Zorg voor een schone, droge stal
- Laat regelmatig de huid en vacht controleren
- Let op voeding en algemene gezondheid
Tot slot
Zomereczeem is een chronisch probleem, maar met de juiste verzorging en aandacht kun je het goed onder controle houden. Ieder paard is anders, dus het kan even zoeken zijn naar de juiste aanpak. Geef niet op, blijf observeren en overleg met je dierenarts of een ervaren specialist als je twijfelt.
Een paard dat zich prettig voelt in zijn huid, is blijer, gezonder en fijner om mee te werken. Dat is voor iedereen beter, paard én eigenaar.
